اروم دنتال

با قطعات ایمپلنت دندان بیشتر آشنا شوید

امروزه کاشت ایمپلنت برای افرادی که یک یا چند دندان خود را از دست داده اند، بسیار رواج پیدا کرده است. همچنین ایمپلنت در افرادی که تمام دندان های خود را از دست داده اند، نیز کاربرد دارد. کلمه ایمپلنت به خودی خود به معنای قرار دادن جسم خارجی یا بافت زنده در دهان است.

ایمپلنت ماده ایست معمولا از جنس تیتانیوم و یا الیاژهای آن که با جراحی در داخل استخوان باقی مانده بیمار به عنوان زیرساخت پروتز دندانی قرار داده می شود .  ایمپلنت دندان با بهترین عملکرد و کمترین عوارض با هدف بازسازی، عملکرد، قدرت تکلم، ظاهر و ... به کار برده می شود.

هنگامی که دندانپزشک می خواهد ایمپلنت دندان را انتخاب کند، میزان استخوان در دسترس، میزان استحکام استخوان و زمان گذاشتن ایمپلنت دندان را در نظر می گیرد. توصیه می شود مقاله لمینت دندان را نیز مشاهده کنید

مواد سازنده ایمپلنت ترکیبات بیومتریالی هستند که در تماس با سیستم بیولوژیک بدن قرار می گیرد. بیو متریال هایی که در ایمپلنت مورد استفاده قرار می گیرند، باید داری خصوصیات سازگاری بیولوژیکی و مکانیکی، کارایی و بازده، قابلیت کاربرد و ... باشند تا آسیب وارد نکنند.

ایمپلنت های دندانی به 4 گروه اصلی Subperiosteal، Transosteal، Intramuغیر مجاز می باشدal و Endosteal دسته بندی می شوند که پّر کاربرد ترین آن ها در حال حاضر ایمپلنت Endosteal ریشه ای است. 

ایمپلنت های دندانی داخل استخوانی ریشه به دو گروه رزوه دار و استوانه ای شکل بدون رزوه تقسیم می شوند. ایمپلنت های رزوه دار خود به دو شکل استوانه ای و مخروطی هستند. امروزه  ایمپلنت های رزوه دار کاربرد بیشتری دارند، چراکه داخل استخوان ثبات بیشتری ایجاد می کند و استقرار عمودی ایمپلنت حین قرار دادن بیشتر قابل کنترل است.

برخی ایمپلنت های رزوه دار پیچی شکل به گونه ای Taper می شوند که به شکل مخروطی ریشه دندان طبیعی دربیایند. رزوه های ایمپلنت به گونه ساخته  می شوند که تماس اولیه ایمپلنت با استخوان را به حداکثر برسانند، سطح تماس را افزایش دهند و انتشار و توزیع نیروها را در ناحیه تقابل ایمپلنت و استخوان راحت کنند.

شکل و نوع رزوه ها تاثیر به سزایی بر جهت و نوع نیروهایی که به محل تماس ایمپلنت وارد می شود، دارد. هرچقدر عمق رزوه ها کمتر باشد، قرار دادن ایمپلنت در استخوان متراکم آسان تر است.

اجزای ایمپلنت

در اینجا به شرح اجزای مختلف ایمپلنت می پردازیم.

1-  فیکسچر(fixture): فیکسپر قطعه از جنس تایتانیوم می باشد که داخل فک بیمار قرار می‏گیرد، فیکسچر با استخوان فک جوش می خورد و پروتز ایمپلنت روی آن سوار می شود. در ایمپلنت های در سطح بافت قسمت High polished  ارتفاع زیادی دارد که بیرون استخوان قرار می گیرد که این قسمت در سطح استخوان قرار ندارد.

2- اباتمنت (Abutment): اباتمنت قطعه ایست که روی ایمپلنت پیچ می شود و وظیفه آن تامین ساپورت و گیر پروتز است. پروتز روی اباتمنت قرار می گیرد. این اباتمنت ها یک قطعه ای و یا دو قطعه ای هستند.  اباتمنت های یک قطعه ای جز ضد چرخش ندارند.

در صورت استفاده از اباتمنت دو قطعه ای برای روکش تکی از نوع دارای جز ضد چرخش  استفاده می شود. در اباتمنت های دو قطعه ای در مواقعی که از این اباتمنت ها برای پروتزهای ثابت به هم متصل استفاده می شود، چون عملا امکان چرخش پروتز وجود ندارد و هم برای این که نشاندن پروتز آسان تر و بدون خطا انجام گیرد، از نوع بدون جز ضد چرخش استفاده می شود.

اباتمنت دو قطعه ای خود می تواند حالت مستقیم یا زاویه دار داشته باشد. استفاده از اباتمنت مستقیم و یا زاویه دار بستگی به محل و زاویه قرارگیری ایمپلنت ها دارد. اباتمنت به عنوان واسطه ای برای نصب دندان پروتزی به روی فیکسچر می باشد.

نقش اساسی اباتمنت در ساخت سوپراستراکچر یا پروتزهای ایمپلنت است که به طور کلی پروتزهای ایمپلنت به صورت پیچ شونده و یا سیمان شونده هستند. در حال حاضر در اکثر سیستم های ایمپلنت، اباتمنت های زاویه دار از 5 تا 25 درجه وجود دارد و در مواردی که جراح نتوانسته باشد ایمپلنت را عمود در استخوان بیمار قرار دهد از آنها استفاده می شود.

هیلینگ اباتمنت باعث شکل گیری بافت لثه در اطراف ایمپلنت می شود و همچنین از نفوذ جسم خارجی به داخل ایمپلنت جلوگیری می کند. بعد از بستن هیلینگ و گذشت یک تا 2 هفته، دندانپزشک هیلینگ را باز کرده و ایمپرشن کوپینگ را برای قالب گیری به جای آن می بندد.

سپس در همان جلسه مجدداً هیلینگ را بسته تا دندان بیمار آماده گردد. هیلینگ اباتمنت نیز دارای قطر، کلار و ارتفاع های متنوعی است و بسته به سایز فیکسچر استفاده شده و شرایط لثه بیمار انتخاب می گردد.

3- روکش فلزی: روکش به ترمیم هایی گفته می شود که تمام تاج دندان را می پوشاند . روکش های فلزی از جنس طلا یا آلیاژهای نیکل، کروم و کبالت می باشد و با توجه به قدرت تحمل فشار آنها، معمولا برای استقرار روی دندان های عقب استفاده می شود .

4- ایمپرشن کوپینگ (Impression coping): ایمپرشن کوپینگ قطعاتی هستند که برای قالب گیری مورد استفاده قرار می‏ گیرند. پست قالب گیری به ایمپلنت متصل می شود، سپس توسط قالب گیری موقعیت دقیق ایمپلنت را نسبت به نواحی آناتومیک مجاور به کست انتقال می دهد.

هنگام قالب گیری از اباتمنت های یک قطعه ای، نوعی از ایمپرشن کپ به کار می رود و روی اباتمنتی که داخل دهان بسته شده قرار می گیرد و زمان قالب گیری داخل ماده قالب قالب گیری باقی می ماند. پس از خارج کردن قالب، انالوگ اباتمنت متناظر باآن درونش قرار می گیرد و کست ریخته می شود.

5- برن اوت کپ: پروتزهای دندانی برن اوت کپ را روی اباتمنت قرار داده و ساخت سوپر استراکچر شروع می‏شود. پس از آرتیکولاتور گذاری کست های اصلی، این قطعات پلاستیکی با توجه به اکلوژن تنظیم می‏شود و روی آن ها و کس آپ انجام شده و مطابق معمول سیلندر گذاری شده و ریخته گری انجام می ‏شود.

6- پیچ سیل کننده (sealing screw): قبل از شروع درمان پروتزی روی ایمپلنت جای گذاری می شود. بسته به اندازه های آن یک مدل داخل دهانه ایمپلنت جایگذاری می شود و مدل بعدی بعد از بسته شدن اندکی بالاتر از سطح ایمپلنت قرار می گیرد.

7- گاید پین guide pin: گاید پین پیچی است که در مراحل قالب گیری یا لابراتور مورد استفاده قرار می گیرد. بعد از اتمام پروتز، ایمپلنت دندانی به وسیله پیچ های کوتاه تر ثابت می گردد و روی پیچ ها ابتدا با گوتا پرکا و در نهایت با کامپوزیت پوشیده می‏ شود.

8- کلاهک ترمیم (healing cap): کلاهک ترمیم یک پیچ گنبدی شکل است که پس از مرحله دوم جراحی و قبل از قرارگیری پروتز گذاشته می شود. اندازه کلاهک ترمیم با توجه به ضخامت لثه متفاوت است و نقش آن هدایت کردن و شکل دادن به بافت نرم اطراف پروتز است.

در مرحله دوم جراحی پس از بستن کلاهک ترمیم، در مناطقی که از نظر زیبایی و ظاهر اهمیت ندارد، برای التیام بافت و اماده شدن شرایط قالب گیری تقریبا به 2 هفته زمان نیاز است. در قسمت هایی که زیبایی مهم است، حداقل 3 تا 5 هفته برای فرم دهی بافت نرم زمان لازم است.

9- بال اباتمنت (Ball Abutment): در مواردی که برای بیمار overdenture متکی بر ایمپلنت ساخته می شود، گاهی جزیی بر روی ایمپلنت بسته می شود که در آن حالت کروی دارد و عامل ایجاد گیر در داخل دنچر بر روی آن قرار می گیرد.

گاهی به جای این گوی که عامل گیر پروتز متحرک است، عامل گیر می تواند یک Oringو یا کپ پلاستیکی و یا قابل تنظیم فلزی باشد. این عامل های گیر ممکن است مستقیما در داخل اکریل دنچر و یا داخل یک هوزینگ فلزی قرار گیرند.

10- بورنات کپ (Burnout Cap): مواقعی که لابراتوار می خواهد روی اباتمنت موم گذاری کند تا با آن فریم بسازد، می تواند موم گذاری را مستقیما روی اباتمنت انجام دهدو یا از قطعه ای به نام Burnout Cap استفاده کند که باعث می شود مارجین و روکش دقیق تر به دست آید و کار لابراتوار آسان تر شود.

در این موترد این قطعه را روی اباتمنت می گذارند و لبه نازک ان روی سر انالوگ ایمپلنت می نشیند. مئم گذاری روی این قطعه انجام می شود.

11- پروتکتیو کپ (Protective cap): اگر اباتمنت در دهان بسته شده و محکم گردد و از ان قالب گیری گردد و در دهان باقی بماند، پروتکتیو کپ روی آن قرار گرفته و سمان می شود تا اباتمنت فلزی بیمار را ازار ندهد.

12- کاوراسکرو (Cover Screw): کاوراسکرو پیچ کوچکی است که پس از قرارگیری فیکسچر در استخوان فک، به سرعت روی فیکسچر قرار می گیرد تا کاملاً سطح داخلی فیکسچر را بپوشاند.  نقش کاوراسکرو جلوگیری از ورود آلودگی، باکتری ها، خون و بافت لثه به داخل فیکسچر می باشد. کاوراسکرو تا زمان مرحله دوم جراحی  باقی می ماند.

همه اجزا و قطعاتی که پیشتر ذکر شد، دارای آنالوگ لابراتواری هستند که در حین مراحل کار لابراتواری بر روی آن ها کار می شود.

13- Raplica: قطعه ایست که بعد از قالب گیری به ایمپرشن کوپینگ پیچ می شود، تا نقش fixture را روی master cast یا قالب اصلی ایفا کند. خارج کردن ایمپرشن از قالب اصلی اگر ایمپرشن کوپینگ های پیچ شونده باشد، با آچار مخصوص پیچ ‏ها را باز می کنند و ایمپرشن به راحتی از قالب اصلی جدا می‏شود.

منبع: https://urumdental.com